ستاد یادواره شهدای مسجد اسرار

» قرآن کريم مقام شهيدان و بهره آنان ازجهاد و شهادت را چگونه تصوير کرده است؟

» قرآن مقام والاي شهيدان و بهرەاي که از راه جهاد و شهادت به آنان مي رسد را تحت عنوان تجارت در چهار چوب يک تجارت و بازرگاني به تصوير کشيده و فرموده است: «إنّ الله اشْتَري مِن المُؤمنين أَنفُسهم و أموالهم بِأَنّ لَهُم الجَنّة يُقاتِلون في سَبيل الله فَيَقتلون و يُقتلون وعداً عليه حقّاً في التّورية والإنجيل والقران ومن أوفي بعهده مِن الله فَاستَبشِروا ببيعکم الّذي بايعتم به و ذلک هو الفوز العظيم توبه/111؛ خداوند جان‎ها و اموال مؤمنان را خريداري کرد که در برابرش بهشت براي آنان باشد. به اين گونه که در راه خدا پيکار کنند، بکشند و کشته شوند، اين نويد حقّي است بر او که در تورات، انجيل و قرآن ذکر کرده و چه کسي از خدا به پيمانش وفادارتر است؟ اکنون بشارت بر شما به داد و ستدي که با خدا کردەايد و اين پيروزي بزرگي براي شماست».
      بسياري از مفسران عالي مقام چنين مطرح نمودەاند که خداي سبحان عناصر شش گانه داد و ستدهاي مهم را در اين آيه آورده است: تعيين فروشنده، خريدار، کالاي مورد فروش، بهاي کالا، گواه معتبر، تنظيم سند.
      
      
اول: خريدار
      خداوند خود را خريدار معرفي کرده است: «إنّ الله اشتري».
      
      
دوم: فروشنده
      حق تعالي از غير مؤمن چيزي نمي خرد و از غير او متاعي را نمي پذيرد. اگر هدف از فروشندگي يا اجاره مثلاً ريا ، شهرت، نام و جاه، نان و آب باشد خداوند خريدار چنين کار و کالا نيست.
      
      
سوم: کالاي مورد معامله جان و مال است: «أنفسهم وأموالهم».
      در اين صورت فروشنده، ديگر مالک جان و مال خود نخواهد بود؛ نه مي تواند از بذل جان در راه خدا مضايقه کند و نه مي تواند از بذل مال در مسير احياي حق دريغ ورزد؛ زيرا همه آنها را بيع و با خداوند بيعت کرده است.
      
      
چهارم: بهاي کالاي ياد شده بهشت است: «بأنّ لهم الجنّة».
      اگر انسان جان خود را در برابر چيزي جز بهشت مبادله کند مغبون شده است و اگر مال خود را در غير سمت و سوي الهي مصرف کند زيان برده است. پس مال مؤمن مانند جان او به اندازة بهشت ارزش دارد و مال تنها در اين صورت کالاي با ارزش است؛ يعني وقتي در راه پيکار مقدس، و پشتيباني نيروهاي مسلّح هزينه شود. بديهي است تنها در مقابل چنين مالي، بهشت است. پيامبر اسلام(ص) مي فرمايد: «کسي که جنگجويي را تجهيز کند [ساز و برگ نظامي او را فراهم آورد] يا در پشت سر او، زن و بچة او را به انواع نيکي [مالي، جاني، فرهنگي، عاطفي] رسيدگي کند مانند کسي است که با ما در صحنه پيکار حاضر شده است؛ ن جهّز غازياً أو خلّفه في أهله بخير فإنّه مَعَنا»؛ (مسند احمد حنبل 5/234) از اين رو عنايت به معاد نقش بزرگي در مجد و عظمت جامعه اسلامي ايفا مي کند. خداوند در غير اين صورت خريدار جان و مال کسي نيست. اگر انسان در اين راه کشته شود پيروز است و اگر دشمن را از پاي درآورد و سالم باز گردد نيز پيروز است: «فيَقتلون و يُقتلون» و در هر دو صورت بهاي کالا، يعني بهشت جاودان و زندگي ابد به او تعلق دارد.
      
      
پنجم ـ شاهد و گواه بر اين داد و ستد موساي کليم(ع) عيساي مسيح(ع) و خاتم الأنبيا(ص) يعني پيامبران بزرگ الهي هستند.
      
      
ششم ـ قرآن کريم و تورات و انجيل اسناد قابل اعتماد اين معامله است.
      خدايي که کسي از او با وفاتر و پاي بندتر به ميثاق و پيمان نيست اين خريد و فروش را به بندگان خود تبريک مي گويد و بندگان وي نيز بايد به همديگر در اين معامله بشارت دهند که چنين داد و ستد با خدا، در حقيقت سعادت و پيروزي بزرگي است و سود سرشاري نصيب انسان شده، که خداوند جان و مالي را به بندگان عطا فرمايد، سپس داده خود را از آنان باز خريد کند و بهشت ابدي را بهاي آن قرار دهد. در نتيجه انسان از ذات خود هيچ سرمايه گذاري نکرده، در اثر هدايت الهي سود کلاني را تحصيل کرده است.
      شايان ذکر است، در احاديث شيعه مصداق بارز آيه فوق پيشوايان شيعه(ع) قلمداد گرديدەاند؛ چنان که امام سجاد(ع) فرمود: «إنّما هم الأئمة صلوات الله عليهم»؛ (نور الثقلين 2/273) ساير پيکارجويان راستين اسلام نيز طبق ميزان معرفت خود از اين بازار و بازرگاني سود خواهند برد؛ زيرا اين داد و ستد تا قيامت ادامه دارد. حتّي آنان که از جبهه‎هاي نبرد سالم باز گردند، پاداش شهيد خواهند داشت؛ زيرا آنان که در ميدان نبرد حق عليه باطل حاضر مي شوند و جان خويش را در طبق اخلاص نهاده قبلاً جان خود را فروختند و حضور آنان در صحنه جنگ کمتر از کساني نخواهد بود که جان‎هاي خويش را به فروش رساندەاند و «إنّما الأعمال بالنيّات»؛(بحار 67/212، ح 40)
      سرّ استحقاق دريافت پاداش کامل اين است که فروشنده بعد از استقرار نظام عقد و قانون بيع و شراء در صدد وفاي به عقد برآمد و جان و مال خود را تسليم خريدار کرد. آنگاه طبق دستور خريدار که مالک کنوني کالاي جان و مال است آن را به جبهه نبرد حق عليه باطل برد و در دفاع از کيان اسلامي کوتاهي نکرد، ليکن شهيد نشد. بنابراين، شايسته دريافت ثمن کامل خواهد بود.
      آية الله جوادي آملي،تفسير موضوعي قرآن ج 4 (معاد در قرآن)
      به نقل از سايت تبيان